Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2014

Ο πυρετός και η αντιμετώπισή του

Η φυσιολογική θερμοκρασία των παιδιών κυμαίνεται από 36,4°C έως και 37,4°C σε μέτρηση από την μασχάλη και παρουσιάζει ημερήσια διακύμανση της τάξης του 1°C έως 1,5°C με υψηλότερες τιμές αργά το απόγευμα. Η μέτρηση της θερμοκρασίας πρέπει να γίνεται όταν το παιδί είναι ήρεμο, το θερμόμετρο να βρίσκεται μέσα στη στεγνή μασχάλη και να παραμένει εκεί για δύο περίπου λεπτά.

Για την μέτρηση της θερμοκρασίας από το αυτί πρέπει ο ακουστικός πόρος να είναι καθαρός ,χωρίς κυψελίδα και το αυτί να μην πάσχει από ωτίτιδα. Θερμοκρασία αυτιού μεγαλύτερη από 38°C θεωρείται παθολογική.

Η έντονη δραστηριότητα, το υπερβολικό ντύσιμο και το πολύ θερμό περιβάλλον μπορεί να επηρεάσουν το ύψος του πυρετού.

Παθογένεια του πυρετού: Ο πυρετός οφείλεται στην απελευθέρωση ενδογενών πυρετογόνων ουσιών στην κυκλοφορία του αίματος μετά από την είσοδο ενός λοιμογόνου παράγοντα(μικροβίου ή ιού) ή μετά από διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτές οι ουσίες κατευθύνονται μέσω της κυκλοφορίας του αίματος στο θερμορυθμιστικό κέντρο του εγκεφάλου με αποτέλεσμα την άνοδο της σταθερής θερμοκρασίας του ανθρώπινου σώματος.

Η αύξηση του πυρετού μπορεί να είναι αποτέλεσμα αυξημένης παραγωγής θερμότητας(ρίγος) ή μειωμένης απώλειας θερμότητας(περιφερική αγγειοσύσπαση).

Ο τύπος του πυρετού στα παιδιά διαφέρει ανάλογα με την ηλικία και το νόσημα. Τα νεογνά για παράδειγμα μπορεί να μην παρουσιάσουν πυρετό ή ακόμη να έχουν υποθερμία παρά την ύπαρξη σοβαρής λοίμωξης, ενώ τα παιδιά κάτω των 3 ετών παρουσιάζουν υψηλό πυρετό τόσο στις μικροβιακές λοιμώξεις που είναι και σοβαρότερες όσο και στις απλές ιώσεις. Στα μεγαλύτερα των 6 ετών παιδιά o πολύ υψηλός πυρετός πρέπει να μας ανησυχεί.

Αίτια του πυρετού είναι συνήθως λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος όπως η λαρυγγίτιδα, αμυγδαλίτιδα, πνευμονία, ωτίτιδα, η γρίπη αλλά και το απλό κρυολόγημα. Πυρετός παρατηρείται επίσης σε γαστρεντερίτιδες, ουρολοιμώξεις, στην μηνιγγίτιδα και σε πολλές άλλες μικροβιακές και ιογενής καταστάσεις.

Πιο σπάνιες αιτίες πυρετού είναι οι νόσοι του συνδετικού ιστού και τα κακοήθη νοσήματα. Στα παιδιά με ανεξήγητο πυρετό πρέπει να έχουμε κατά νου και την νόσο Kawasaki.

Mια άλλη κατάσταση που εκδηλώνεται με πυρετό είναι η θερμοπληξία, που προκαλείται από αυξημένη θερμοκρασία περιβάλλοντος και μπορεί να συμβεί το καλοκαίρι σε περίοδο καύσωνα ή όταν το παιδί μείνει σ΄ένα κλειστό και θερμό περιβάλλον όπως το αυτοκίνητο.

Ο πυρετός σαν σύμπτωμα δεν προκαλεί οργανική βλάβη, αλλά αντίθετα έχει θεραπευτική δράση αφού αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των μικροβίων καθιστώντας τον οργανισμό αφιλόξενο περιβάλλον γι’ αυτά, ενώ συγχρόνως αυξάνει την παραγωγή αντισωμάτων.

Γενικά μόνον ο πυρετός πάνω από 41,5°C θεωρείται επικίνδυνος για τον εγκέφαλο.

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση του πυρετού πρέπει να γίνεται όταν ξεπεράσει τους 38,5°C με την χορήγηση αντιπυρετικού. Σε παιδιά με ιστορικό πυρετικών σπασμών τα αντιπυρετικά πρέπει να χορηγούνται σε χαμηλότερες θερμοκρασίες.(από 37,5°C ).

Τα αντιπυρετικά που χρησιμοποιούμε είναι η παρακεταμόλη(σε σιρόπι ή υπόθετο) κάθε 6 ώρες κι αν ο πυρετός είναι πιο συχνός από εξάωρο μπορούμε να δώσουμε εναλλάξ με την παρακεταμόλη στο τρίωρο κάποιο άλλο αντιπυρετικό (όπως μεφαιναμικό οξύ, τολφεναμικό οξύ, ιβουπροφαίνη).Η ασπιρίνη ως αντιπυρετικό δεν χορηγείται πλέον στα παιδιά.

Δόσεις αντιπυρετικών

  • Sir Depon, Sir Apotel, Sir Dolal (παρακεταμόλη): κιλά / 2 + 2ml κάθε έξι (6) ώρες
  • Sir Panadol (παρακεταμόλη): κιλά / 2 ml κάθε έξι (6) ώρες
  • Sir Ponstan (μεφαιναμικό οξύ): κιλά / 2 ml κάθε έξι (6) ώρες
  • Sir Gantil (τολφεναμικό οξύ): κιλά / 2 ml κάθε έξι (6) ώρες
  • Sir Algofren (ιβουπροφένη): κιλά / 4 ml κάθε οκτώ (8) ώρες
Παράλληλα με την χορήγηση αντιπυρετικών φαρμάκων πρέπει να χρησιμοποιούμε και φυσικούς τρόπους για το ρίξιμο του πυρετού, όπως το ελαφρύ ντύσιμο, την χορήγηση υγρών ,την αποφυγή βαριάς διατροφής, τις κομπρέσες με νερό και ξύδι σε μέτωπο και μασχάλες και το χλιαρό μπάνιο. Το μπάνιο θα πρέπει να γίνεται μισή ώρα μετά την λήψη του αντιπυρετικού κι όχι όταν το παιδί έχει ρίγος(δηλαδή όχι στο ανέβασμα του πυρετού). Η θερμοκρασία του νερού να είναι περίπου 35°C και η διάρκεια παραμονής στο νερό περίπου δεκαπέντε λεπτά. Εναλλακτικά μπορούμε να σκεπάσουμε το παιδί με μια βρεγμένη πετσέτα για το ίδιο χρονικό διάστημα.

Ο πυρετός συνήθως πέφτει 30-40 λεπτά μετά την χορήγηση του φαρμάκου και η πτώση του συχνά συνοδεύεται από εφίδρωση κι από μια περίοδο υποθερμίας.

Υψηλός πυρετός που δεν υποχωρεί με την σωστή δόση των φαρμάκων, συνοδεύεται από ρίγος και κακή γενική κατάσταση του παιδιού πρέπει να εκτιμάται από παιδίατρο.

Πότε ανησυχούμε με τον πυρετό και ζητάμε άμεσα ιατρική συμβουλή.
  1. Αν το παιδί είναι μικρότερο από 3 μηνών.
  2. Αν κάνει σπασμούς
  3. Αν έχει αιμορραγικό εξάνθημα.
  4. Αν κάνει εμετούς.
  5. Αν ο πυρετός είναι πάνω από 40,5°C και δεν υποχωρεί με το αντιπυρετικό.
  6. Αν το παιδί είναι κακοδιάθετο, δεν έχει κάποια εμφανή αιτία πυρετού και ο πυρετός διαρκεί πάνω από τρία 24ωρα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου